7 октябрьдән 13 октябрьгә кадәр Россиядә "Сәламәтлек саклау" милли проекты кысаларында психик сәламәтлекне саклау атналыгы үткәрелә (10 октябрьдә Бөтендөнья психик сәламәтлек көне хөрмәтенә).
Психик сәламәтлек-ул кеше үз сәләтләрен тормышка ашыра, гадәти тормыш стрессларына каршы тора, нәтиҗәле эшли һәм үз бергәлегенә өлеш кертә ала торган иминлек халәте. Бу уңай мәгънәдә психик сәламәтлек кеше иминлегенең һәм җәмгыятьнең нәтиҗәле эшчәнлегенең нигезе булып тора.
Үзеңнең физик һәм психик сәламәтлегеңнең торышына гади ысуллар белән йогынты ясарга мөмкин:
зарарлы гадәтләрдән баш тарту,
- дөрес туклану,
- су балансын сакларга,
позитив фикерләүне үстерергә.
Психик сәламәтлекнең начараюы күп факторлар белән бәйле: социаль шартларның тиз үзгәрүе, эш ритмының киеренке булуы, көнкүреш тәртипсезлекләре, психик һәм физик көч куллану. Психиканы какшатуны алкоголизм, наркомания, киләчәккә карата оптимизм булмау катлауландыра.
Психик авырулар бүгенге көндә хезмәт сәләтен югалтуга китерә торган патологияләр арасында 5 нче урында тора.
Физик һәм психик сәламәтлек арасында тыгыз бәйләнеш бар. Табибларга күп кенә авыруларның психосоматикасы – эчәклек системасы авырулары, астма, кайбер йөрәк авырулары билгеле. Алар еш кына хасил була һәм нерв тетрәүләреннән аларның агымы катлаулана.
Хәзерге чынбарлыкның иң киң таралган авыруы-депрессия. Бу халәт белән бәйле тагын да мөһимрәк проблема булып суицидлар тора. Ел саен бөтен дөнья буйлап 800 меңнән артык кеше үз-үзенә кул сала. Кешеләрнең зур проценты алкоголизм, наркомания белән интегә, психик авырулары бар, алар белән хастаханәгә салу кирәк. Алар барысы да шулай ук психиатр ярдәменә мохтаҗ.
Кешенең физик һәм психик хәле үзара тыгыз бәйләнгән.
Сәламәт тәнне һәм рухны саклау өчен төп кагыйдәләр:
Спорт һәм дөрес туклану. Баланслы рацион һәм уртача физик йөкләнеш-нык кан тамырлары, нерв системасы һәм көчле иммунитет нигезе.
7-8 сәгать тирән йокы. Йокы организмның тиз торгызылуына, димәк, стресслы ситуацияләргә ныграк чыдамлыкка ярдәм итә.
Хобби, зәвык буенча мавыгу. Яраткан эше белән шөгыльләнү организмны «шатлык гормоны " бүлеп чыгарырга мәҗбүр итә.
Кызыклы һәм позитив кешеләр белән аралашу. Уңай карашлы кеше әйләнә-тирәдәгеләрне яхшы, сыйфатлы энергия белән тәэмин итә, үзен дә, башкаларны да туендыра.
Әйтергә белү һәм мөмкинлек. Тискәре хис-кичерешләрне яшерү һәм үзеңә бикләнү зарарлы. Елдан - ел тупланган үпкәләр, әйтеп бетерелмәү, аңламау һәм стресс җитди психик тайпылышларга китерергә мөмкин, аларның нәтиҗәләре кире кайтарылмаслык һәм фаталь булачак.
Үзегезне һәм психик сәламәтлегегезне саклагыз, ул бит сездән генә тора!