Бавыр авыруларын профилактикалау атналыгы
Россиядә 28 июльдән 3 августка кадәр бавыр авыруларын профилактикалау атналыгы уза.
Бавыр тормышны тәэмин итүнең берничә әйдәп баручы функциясен үтәүче мөһим орган булып тора. Ул азыкны эшкәртүдә катнаша, майлар алмашын көйли, гликоген (өстәмә энергия чыганагы – катлаулы углевод), витаминнар һәм микроэлементлар запасларын тудыра. Моннан тыш, бавыр артык нәрсәләрне фильтрлый: токсиннарны һәм аллергеннарны зарарсызландыра.
Бу мөһим органның дөрес эшләвен хуплау һәм күзәтеп тору мөһим.
Аны бозарга мөмкиннәр:
- алкогольне артык куллану,
- наркотикларга бәйлелек,
тәмәке тарту,
дөрес тукланмау,
- артык авырлык (симерү),
- 2 типтагы диабет,
- инфекцияләр (паразитлар, вируслар),
- донор канын салганда, татуировкалар ясаганда, пирсинг ясаганда, «чит» шприц кулланганда инъекцияләр,
химик һәм токсик матдәләрнең йогынтысы,
- дару препаратларын озак һәм урынсыз куллану, үз-үзеңне дәвалау,
- бавыр авыруларының гаилә анамнезы.
Бавыр сәламәтлеген сакларга ничек ярдәм итәргә?
- Туклану режимын контрольдә тотыгыз. Ашаган ризыкның күләмен һәм сыйфатын күзәтегез. Чамалап ашагыз, артык ашарга рөхсәт итмәгез. Алымнарны көнгә 4-5 тапкырга бүлегез.
Дөрес ашагыз. Бу бавырның нормаль эшен саклап калырга ярдәм итәчәк. Күзәтегез, рацион баланслы булсын.
- Алкогольне чикләгез яки чыгарыгыз. Бу бавыр циррозын иң яхшы профилактикалау.
- Су балансын күзәтегез. Сыеклыкны җитәрлек куллану токсиннарны тизрәк чыгарырга ярдәм итәчәк.
Гигиенаны саклагыз. Ашар алдыннан, транспортта йөргәннән һәм җәмәгать урыннарына походлардан соң кулларыгызны юарга онытмагыз.
- Башка авыруларны, мәсәлән, шикәр чирен контрольдә тотарга кирәк.
- В гепатитына каршы вакцинация үткәрү.
- Диспансеризация һәм профилактик тикшерүләр узыгыз, вакытында табибка мөрәҗәгать итегез!
Белгечләр билгеләп үткәнчә, прививкалар гепатитның кискен формасы белән авыручанлыкны радикаль рәвештә киметә.